- Buzul Çağı sona ermiştir.
- Tarımsal üretim başlamıştır.
- İnsanlar üretici durumundadır.Bazı hayvanlar evcilleştirilmiştir.
- Özel mülkiyet kavramı doğmuştur.
- Değiş-tokuş şeklinde ticaret başlamıştır.
- Ateşte pişmiş toprak kap, kacak, çanak ve çömlekler seramik sanatının ilk örnekleri
- Meslekler doğmuş, iş bölümü ortaya çıkmıştır.Köyler kurulmuştur.
- Bitki liflerinden elbise yapılmış, dokumacılık başlamıştır.
- Menhir ve dolmen denilen anıt mezarlar yapılmıştır.
- Türkiye’de, Konya’da Çatalhöyük’te bu devirde insanların yaşadığı bir köy vardır.
- Cilalı Taş Devri insanları, kadının çocuk doğurmasını bir büyü olarak görmüşler ve topraktan bitkilerin çıkmasını annenin çocuk doğurmasına benzetmişlerdir. Toprağı, çocuk doğuran bir kadın gibi görmüşler ve ona “ana tanrıça” demişlerdir.
- Yeni Taş Çağı’na önce Mezopotamya, Anadolu, İran, Suriye çevresinde girilmiştir. Ülkemizde bulunan Diyarbakır’da Çayönü, Gaziantep’de Sakçagözü, Konya’da Çatalhöyük önemli merkezlerdir.
Çayönü, Türkiye’de ve Güneydoğu Avrupa’da ilk üretimle ilgili bulunmuş en eski yerleşim yeridir. Gelişmiş bir köy yerleşmesine sahip Çayönü’nde orak, bıçak ve tahıl öğütme taşlarının bulunması bu durumun göstergesidir.
Çatalhöyük ise, insanlık tarihinin ilk şehir yerleşmesi olarak kabul edilir.
Menhir: Üzerine yatay bir taşın konulduğu yan yana dizilmiş taşlardan oluşan anıtlardır.
Dolmen: Bir çizgi veya daire oluşturacak şekilde dizilmiş 4-5 metre yüksekliğinde dikili taşlardan oluşan anıtlardır.
Tümülüs: Menhir, Dolmen ve yerleşim yerlerinin zamanla toprak altında kalmasıyla oluşan suni tepeciklerdir. Bu kalıntılara Anadolu’da “Höyük“, Orta Asya’da “Kurgan” adı verilir.
