İçindekiler
Topkapı sarayı’nın 4. ve son avlusuna gezeceğiz bu yazıda. Koca sarayı tek bir yazıda toparlamak mümkün olmadı.1 avlu, 2.avlu, 3. avlu ve haremi 3 farklı yazıda detaylı aktarmaya çalıştımTopkapı sarayının 4 avlusu ilk başlarda sadece bahçe olan bir avluymuş. Zaman içinde köşkler ve duvarlarla zengineleşmiş. Has Ahur, Harem Dairesi, Arslanhâne, Fil Bahçesi, İncirlik ve Şimşirlik Bahçesi’ni, Mecidiye Köşkü’nü ve Sofa Camii’ni dıştan kuşataran Fatih Köşkü bulunuyor.
Bu avlu iki ana bölümden oluşmakta. Sofa-i Hümâyûn ve Lale Bahçesi.
Sofa-i Hümâyûn: Dördüncü Avlu’nun en yüksek yeri. Mermerlik de denilen bu yer muhteşem Boğaz’a ve Haliç manzarasına sahip. “L” biçimindeki bu terasta Revan Köşkü, vefat eden padişahların cenazelerinin yıkandıkları tunç çeşme, Hırka-i Saadet Dairesi’nin dua penceresi; ortada Fıskiyeli Havuz, avlunun sol tarafında Sünnet Odası; ilerisinde İftariye Köşkü; Gülhâne tarafında sofanın alt tarafında İncirlik ve Fil adı verilen bahçeler, sofanın karşı köşesinde ise Bağdat Köşkü yer almakta.
Yaklaşık 35m2 olan sünnet odası, padişahların namazın sünnetini kıldıktan sonra cemaate katılmalarıymış. Bunun dışında padişahların burada sünnet olan sakal tıraşlarını olduktan sonra abdest alarak Cuma Selamlığı’na katılırmış. Burada şehzadelerin sünnet törenleride yapılırmış. .Osmanlı şehzadelerinin 19. yüzyıla kadar düğün töreni yapılmazmış fakat sünnet düğünleri yapılırmış. Padişah kızlarının yani sultan hanımların ise mutlaka düğünleri yapılırmış. Yine rivayete sünnet odasında bulunan dört çeşmenin şehzadelerin sünnet olurken ağlamalarının dışarıdan duyulmamasını engellemek olduğu rivayet ediliyor. Suyun rahatlatma etkisi de düşünülmüş olabilir.
Revan Köşkü
Sultan IV. Murad Revan Köşkünü 1636 yılında Revan zaferi hatırasına yaptırmış. IV. Murad, son yıllarında burayı Has Oda olarak kullanmış. Zaman zaman annesi Kösem Sultan ve kız kardeşleri ile burada görüşürmüş. 14 yaşında padişah olan ve 28 yaşında vefat eden sultanın hasekisi Ayşe Sultan’lada burada buluşurmuş. 4. Murad ın başka hasekisi olmamış.
Padişah giysileri burada saklanırmış. Padişahın kullanacağı sarıklar burada hazırlanmakta ve saklanmaktaymış. Bu sebepten Sarık Odasıda denilirmiş. Köşkün tavan süslemleri çok güzel. Üst pencerelerinde çok zarif vitray süslemeler var. Bu vitraylara eşlik eden pencere kapaklarında da sedef kakma süslemeler görüyoruz. Kubbesi altın yaldızlarla işlenmiş, mimari açıdan oldukça zengin ve başarılı bir eser.
Padişaha sunulan ve başka nüshası olmayan kitapların konulduğu Revan Köşkü, III. Osman ve III. Mustafa’nın da destekleriyle ciddi bir yazma kitap koleksiyona sahip olmuş. Bu paha biçilmez nadide yazma eserler günümüzde Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde bulunmakta.
İftariye Köşkü’nün altında bulunan Gülhâne’ye bakan tarafında bulunan Fil Bahçesi, adını sarayda beslendiği sanılan fillerden almış. Gerçekten fil beslenilmil olması biraz değişik geldi. Fil Bahçesi ile İftariye Köşkü ar sında İncirlik Bahçesi bulunmakta. Bu isim, saray 19. asırda terk edilip buraya incir ağaçlarının sarmasından sonra konmuş olmalı.
İftariye Köşkü
Topkapı Sarayı’nın en küçük sarayı, tamamı metal ve en şirin köşkü. Adı her ne kadar köşk olarak geçse de köşkten ziyade bir balkon. Sultan İbrahim tarafından yaptırılan köşk, adını padişahın ramazanlarda iftarı beklediği yer olmasından almakla birlikte yaz günlerinde gölgelik, yaz geceleri ise mehtaplık olarak kullanılmış.
Bağdat Köşkü
Revan Köşkü gibi yine Sultan IV. Murad tarafından Bağdat’ın yeniden fethedilmesinin bir hatırası olarak ve Revan Köşkü’yle aynı planda inşa edilmiştir. IV. Murad tarafından yaptırılan iki köşk tarihî hâdiselerin birer anıtı gibidir. Kubbesi çok orijinal kabartmalara sahip olan köşkte bu kabartmalar söylendiği gibi ceylan derisi olmayıp
Sefere çıkılırken yapımına başlanan köşkün, sultan sefer- den dönünce inşaatı bitirilmesine karşın tezyinatı bitirilememiştir genç yaşta ölen padişaha burada oturmak nasip olamamıştır. sarayın en güzel köşküdür.
Bağdat Köşkü günlük saray hayatında padişahın sabah namazından sonra kahvesini içtiği bir dinlenme mekânıymış. Ayrıca I. Abdülhamit ve III. Selim dönemlerinde has odanın kütüphanesi olarak kullanılmış.
Mecidiye Köşkü – Mecidiye Kasr-ı
Dördüncü avluda göreceğiniz en keyifli yerlerden biri Mecidiye Köşkü. Boğaz’ı ve İstanbul’u gözlerinizin önüne seren muhteşem bir manzarası var bu köşkün. Burası Sultan Abdülmecid döneminde Sarkis Balyan tarafından inşa edilmiş ve Topkapı Sarayı’ndaki en son yapılan padişah köşkü olma özelliğini taşıyor. Sarkis Balyan, Ermeni Balyan mimarlar ailesinden ünlü bir mimar. Mecidiye Kasr-ı Şimdilerde restoran olarak hizmet veriyor.
Ahşap Sofa Köşkü
Dördüncü avluda göreceğiniz köşklerden biri de ahşap Sofa Köşkü. Lale bahçesinin yanında göreceğiniz bu köşk, Topkapı Sarayı içerisinde bulunan tek ahşap köşk. Sultan IV. Mehmed ( 1648 – 1687 ) döneminde yaptırılmış. Lale devrinden önce bulunduğu bahçeye Sofa dendiği için Sofa Köşkü adını almış.
Sünnet Odası
Sünnet odası Hırka-i Saâdet dairesi ile aynı çatı altında yer alıyor. Bu oda Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılmış ancak bugünkü halini Sultan İbrahim döneminde almış. Buraya Sünnet Odası denmesinin sebepleri var elbette. Birincisi, adından da anlaşılacağı üzere şehzadelerin sünnet merasimlerinin burada yapılıyor olması. Ayrıca padişahlar namazın sünnetini kıldıktan sonra bu odada cemaate katılırmış. Bir de, burada sakal traşı olur ve abdest alarak Mevlit Alayı ya da Cuma Selamlığı’na katılırlarmış. Sünnet odası İznik çinileri ile süslenmiş muhteşem bir oda.
Hırka-i Saâdet Topkapı Sarayı’nda bulunan kutsal emanetlerden biri. Hz. Muhammed’e ait olduğuna inanılan keçi tüyünden yapılmış bir hırka. Bürde-i Saâdet olarak da biliniyor. Rivayete göre, bu kıymetli parçanın bizzat peygamber tarafından şair Kâ’b Bin Züheyr’e bağışlanmış ve I. Selim Mısır’ı fethettiği zaman diğer kutsal emanetlerle beraber ile İstanbul’a getirilmiş.
Topkapı Sarayında Müze Kart Geçiyor mu?
Kısmi olarak müze kart geçiyor. Harem ve Aya İrini’de geçmiyor.
Topkapı Sarayı Giriş Ücretleri Ne Kadar?
Giriş farklı kombinasyonlarda mevcut. Online almanızı tavsiye ederim. Güncel bilet fiyatlarını buradan öğrenebilirsiniz.
Topkapı sarayı 1 avlu, 2.avlu, 3. avlu, 4.avlu ,harem yazılarıma bu linklerden ulaşabilirsiniz.
